Leerstijlen bestaan niet. Kies voor bredere leer-strategieën
Er is geen wetenschappelijke onderbouwing voor de-mythe-van-de-leerstijlen, aldus onderzoek dat recentelijk is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Journal of Educational Psychology. Onderwijs dat de ‘voorkeurs-leerstijl’ volgt – ongeacht de wijze waarop: visueel, auditief of tactiel – zorgt op deze manier voor verschraling in plaats van verrijking, zo stellen de onderzoekers.
Dit is van belang omdat de mythe van de leerstijlen nog heel vaak voorkomt: bij ouders maar vooral ook bij onderwijsprofessionals. Mythen zijn veelal een onjuiste generalisatie uit wetenschappelijk onderzoek. En onderwijsmythen zijn nadelig voor het onderwijs en uiteindelijk voor de leerling.
Onderzoeken naar onderwijs- en neuromythen
We hebben al veel onderzoek gedaan naar onderwijs- en neuromythen. De meest voorkomende is deze mythe van de leerstijl. Dat bleek recentelijk nog uit een groot onderzoek van ons Centrum Brein en Leren. Bijna 80% van onderwijsprofessionals uit heb mbo gelooft in leerstijlen, aldus dit onderzoek. In Didactief (2017) publiceerden we de bevindingen, met onder andere een weergave van de acht meest voorkomende neuromythen in het onderwijs. In het rapport ‘Neuromythen in het mbo’ (2017) is nog wat dieper ingegaan op de resultaten en de betekenis. Zie de tabel voor de acht meest voorkomende neuromythen. Dit onderzoek bevestigt onze eerdere studie onder 242 leraren (po en vo) uit Nederland en Engeland uit 2012 (Dekker et al. 2012, Frontiers in Psychologie). De publicatie is sinds de verschijning veel bekeken en heeft veel navolging gehad. In Neuropraxis (2014) is de Nederlandstalige versie te lezen, met aanbevelingen voor de praktijk.
Neuromythen of breinfeiten?
Er is veel kennis over de relatie tussen hersenen, gedrag en cognitie. Neuromythen zijn onzes inziens een uiting van de grote interesse die men heeft in kennis over het brein, en inzichten over ontwikkeling. Dat die kennis en inzichten momenteel vaak verkeerd worden vertaald is dan ook een aanwijzing dat we de dialoog tussen die wetenschappelijke kennis en de praktijk moeten versterken. In hoofdstuk 30 van ‘Het Tienerbrein’ behandel ik elf breinfeiten. Daarin gaat het vooral om kennis over hersenfuncties, en over ontwikkeling. Die kunnen een rol spelen als handvat voor onderwijsinnovatie. Voor meer informatie over neuromythen in het onderwijs bekijkt u de publicaties in onderstaande bronnenlijst.
De 8 meest voorkomende neuromythen in het onderwijs, geordend naar populariteit
Achter iedere neuromythe staat het percentage van de deelnemers dat gelooft dat de betreffende stelling waar is.1. Kinderen halen hogere cijfers als ze les krijgen volgens de voorkeursleerstijl (77%)
2. Pubers beginnen onverantwoordelijk en risicovol gedrag te vertonen doordat de prefrontale cortex nog niet is uitgerijpt (74%)
3. Mensen met dominante linkerhersenhelft zijn logisch en analytisch en mensen met dominante rechterhersenhelft zijn creatief (60%)
4. Klassieke muziek luisteren gedurende het studeren verbetert de leerprestaties (55%)
5. Inname van omega-vetzuren heeft een gunstig effect op schoolprestaties (55%)
6. We gebruiken slechts 10% van onze hersenen (42%)
7. Bij kinderen die sociaal minder vaardig zijn en zich niet goed kunnen inleven in de ander zijn spiegelneuronen in de hersenen onvoldoende uitgerijpt (38%)
8. Als leerlingen minder water drinken dan krimpen hun hersenen (25%)Bron: Van Gerwen, et al. (2017), rapport ‘Neuromythen in het MBO’
Bronnen
Rapport
- Gerwen, M. Van, Christoffels, I., Dekker, S., en Jolles, J. (2017). Neuromythen in bet mbo. Een vragenlijstonderzoek naar acht veel voorkomende neuromythen. Rapport van Expertisecentrum Beroepsonderwijs ECBO en Centrum Brein & Leren van de Vrije Universiteit Amsterdam. ISBN 978-94-6052-107-2. Geraadpleegd op http://static.jellejolles.nl/ecbo.17-254-Neuromythen-in-het-mbo-1-2.pdf
Blogs
- Jolles, J. (2017, 10 mei). Ook op het mbo spoken neuromythen rond. Blog over rapport ‘Neuromythen in het mbo’ (2017): https://www.jellejolles.nl/ook-op-mbo-spoken-neuromythen-rond/
- Jolles, J. (2017, 10 juni). Brandbrief in Didactief: stop met geloven in neuromythen! Blog over artikel in Didactief juni 2017: https://www.jellejolles.nl/brandbrief-didactief-stop-geloven-neuromythen/
- Jolles, J. (2012, 20 december). Neuromythen komen vaker voor dan u denkt. Blog over article ‘Neuromyths in education: Prevalence and predictors of misconceptions among teachers’ gepubliceerd in Frontiers in Psychology: https://www.jellejolles.nl/neuromythen-komen-vaker-voor-dan-u-denkt/
- Jolles, J. en Dekker, S. (2014, 22 september). Vóórkomen en voorkómen van neuromythen in het onderwijs. Blog over artikel in Neuropraxis: https://www.jellejolles.nl/voorkomen-en-voorkomen-van-neuromythen-het-onderwijs-2/
- Tuenter, A. en Jolles, J. (2017, 18 augustus). Help neuromythen het onderwijs uit! Blog over neuromythen en de gevolgen voor het onderwijs, met een aantal interessante bronverwijzingen: https://www.jellejolles.nl/help-neuromythen-het-onderwijs-uit/
Boeken
- Jelle Jolles (2017). Het tienerbrein. Over de adolescent tussen biologie en omgeving.Amsterdam University Press. ISBN 9789462987470. *Hoofdstuk 30 ‘Onderwijs, brein en cognitie: de kloof overbrugd’ en de ‘Verantwoording’ behandelen expliciet neurocommunicatie, neuromythen en breinfeiten.
- Jolles, J. (2008: R08-2). De mythe dat het brein niet belangrijk is voor het leren. In: Mythes in het onderwijs. Sieneke Goorhuis-Brouwer, Mineke van Essen, Bas Levering & Greetje van der Werf (red). ISBN 9789066659384 (2008). Geraadpleegd op http://www.hersenenenleren.nl/pdf/actueel/kernpublicaties/80400PPjollesMythen.pdf
Opinieweekblad
- Bloemink, S (2013). Neuromythen in het onderwijs. In: Met zijn allen in de amygdala-hoek; groeit het verzet tegen de breincultuur? De Groene Amsterdammer, 7 februari pp 17-21. Geraadpleegd op http://static.jellejolles.nl/bloemink.pdf
Vaktijdschriften
- Dekker, S., Lee, N.C., & Jolles, J. (2014). Over het vóórkomen en voorkómen van neuromythen in het onderwijs. Neuropraxis 18, p. 62-66, DOI: 1007/s12474-014-0046-z
- Jolles,J., Gerwen, M. van, Christoffels, I. en Dekker, S. (2017, 14 juni). Stop met geloven in neuromythen! Didactief juni 2017, geraadpleegd op https://didactiefonline.nl/artikel/stop-met-geloven-in-neuromythen
- Paternotte, A. (2015). Opvoeden doe je met je brein … en andere neuro-feiten en –mythen. Balans Magazine pp 36-39. Geraadpleegd op http://static.jellejolles.nl/140401-Balans-Magazine-Opvoeden-doe-je-met-je-brein.pdf
Wetenschappelijke artikelen
- Dekker, S., Lee, N.C., Howard-Jones, P. en Jolles, J. (2012, 18 oktober). Neuromyths in education: Prevalence and predictors of misconceptions among teachers. Frontiers in Psychology. Doi: 3389/fpsyg.2012.00429
- Nancekivell, S. E., Shah, P., & Gelman, S. A. (2019, May 30). Maybe They’re Born With It, or Maybe It’s Experience: Toward a Deeper Understanding of the Learning Style Myth. Journal of Educational Psychology. Advance online publication. https://www.apa.org/pubs/journals/releases/edu-edu0000366.pdf Samenvatting via American Psychological Association: https://www.apa.org/news/press/releases/2019/05/learning-styles-myth