Leren, presteren en sociaal gedrag, ….
…. welbevinden, brein en ontplooiing
Wie is?
Ik ben klinisch neuropsycholoog BIG en hoogleraar Neuropsychologie e.m. Met mijn team heb ik vele jaren gewerkt op het domein van leren, geheugen, ontplooiing en het brein. Daarbij ging het om kinderen en jongeren, volwassenen en ouderen, en mensen met een hersenstoornis. Momenteel werk ik vanuit de Adviespraktijk NeuroPsy en ben vooral publicist. In mijn publicaties, lezingen en boeken pleit ik voor een actieve dialoog tussen de gedrags- en neurowetenschap en de praktijk van onderwijs en gezondheidszorg, opvoeding & ontplooiing.
Bio en Curriculum Vitae (CV)
Mijn CV is bijgewerkt tot 17 mei 2024. U kunt het CV hier downloaden. Er is ook een verkorte versie met mijn output van 2015 tot juni 2024: deze is hier te downloaden. De pdf heeft aanklikbare links waarmee interviews, blogs, Nederlandstalige publicaties, podcasts, en webinars/video’s, kunnen worden gedownloaded. Het CV geeft ook een overzicht van lezingen en masterclasses, wetenschappelijke artikelen en proefschriften. Veel artikelen, presentaties en blogs zijn ook direct te downloaden. Binnenkort zal de website worden geüpdatet.
Boeken
Mijn boek ‘Het tienerbrein’ uit 2016 ging over de ontwikkeling van de adolescent tussen 10 en 25 jaar. Het pleitte voor een beter begrip van ‘de gebruiksaanwijzing’ van onze jongeren. Het vervolg is mijn nieuwe boek over Tiener, Brein en Ontplooiing (titel ‘Leer je kind kennen. Over ontplooing, leren, denken en het brein’) uit 2020. Beide boeken zijn een bestseller. Momenteel (juni 2024) werk ik aan een nieuw boek over tieners, met handvatten voor de praktijk van onderwijs en opvoeding vanuit de invalshoek van de neuropsychologie (verschijningsdatum: het najaar).
Kernwoorden: • Ons brein • Adolescent en pre-adolescent • Tiener • Bijna-volwassene • Onderwijsinnovatie • Hersenen en ontplooiing • Cognitieve veroudering • Executieve functies • Leren en geheugen • Jongens en meiden, mannen en vrouwen • Kansarm en kansrijk • Neuropsychologie
Lezingen en advieswerk
Ik werk via de door mij opgezette Adviespraktijk NeuroPsy, geef jaarlijks tientallen lezingen en masterclasses en adviseer instellingen over zaken die te maken hebben met de ontwikkeling en ontplooiing van jongeren. Ik richt me daarbij op het onderwijs (instellingen voor po, vo, mbo en hoger onderwijs, en ouderavonden), voor sportorganisaties, overheden, bedrijfsleven en gezondheidszorg. Twee voorbeelden van openbare adviesrapporten:
Blogs
Op LinkedIn plaats ik wekelijks posts over de ontwikkeling en ontplooiing van kinderen en jongeren. Daarin ga ik in op onderwerpen zoals • cognitief presteren • schoolse vaardigheden • sociaal gedrag en emoties • de rol van leraar en opvoeders • taalvaardigheid en denken • welbevinden • kiezen & beslissen • executieve functies en verwante onderwerpen. Op LinkedIn (@ jelle jolles) heb ik 30.000 volgers; posts die veel reactie oproepen zullen binnenkort direct op deze site worden geplaatst. Drie recente veelgelezen posts:
Webinars, video’s en podcasts
Over ‘Smartphonegebruik door leerlingen’ maakte ik een tutorial (een webinar) in samenwerking met de VO-raad en ResearchEd. De duur is 16 minuten en de tutorial is openbaar toegankelijk via deze link.
Het online college/webinar over ‘De tiener en het brein: handvatten voor het onderwijs’ (duur: 1 uur) vindt u via deze link. Ik maakte het in samenwerking met Noordhoff Academie. De webinars, video’s en podcasts zijn bedoeld voor leraren en ouders en óók voor de tiener. In mijn verkort CV zijn nog veel andere online video’s of podcasts opgenomen. Twee recente, veelbekeken/beluisterde video’s en podcasts:
Jolles, Jelle, geïnterviewd door Erik Ex (2021; 210401J). Executieve functies en de leerling in tijden van corona. VO-raad, podcast in de serie ‘Nablijven met’, olv Erik Ex, april 2021. Podcast: klik hier.
Interviews en vakpublicaties
Over de toepassing van wetenschappelijke inzichten in onderwijs en opvoeding werk ik graag samen met journalisten en publieksmedia. Interviews over mijn werk en mogelijk bruikbare inzichten uit het domein van hersenen-en-gedrag worden gepubliceerd in landelijke media zoals Volkskrant, NRC, Trouw, HUMO en in regionale kranten en gespecialiseerde media zoals de Onderwijskrant. Een selectie van enkele recente interviews en vakpublicaties (zie voor het volledige overzicht met veel URL’s het verkorte CV):
Wetenschappelijke publicaties en proefschriften
Het fundamenteel en toegepast wetenschappelijk onderzoek van mijn team is door de jaren heen vooral gepubliceerd in engelstalige vaktijdschriften. Het gaat om ruim 600 artikelen. Al mijn publicaties zijn te vinden in mijn CV . Die van 2015 tot heden staan in mijn verkort CV. Omdat veel wetenschappelijke tijdschriften moeilijk toegankelijk zijn voor niet-wetenschappers hebben wij vanaf 2010 zo veel mogelijk gepubliceerd in tijdschriften die toestaan dat de artikelen direct – gratis en online – toegankelijk zijn. Vele artikelen uit de periode vanaf 2010 zijn via een link te downloaden.
Over proefschriften: in de periode tussen 1987 en 2020 heb ik 81 promovendi begeleid tot een promotie. Het overzicht van promovendi is opgenomen in mijn CV. De proefschriftonderwerpen hebben betrekking op • hersen- en cognitieve veroudering, • hersenstoornissen, en • de hersen- en cognitieve ontwikkeling.
Het boek Leer je kind kennen. Over ontplooiing, leren, denken en het brein biedt handvatten voor de praktijk van opvoeding en onderwijs. Het is geschreven voor de leraar, de ouder en de coach, maar ook voor hbo- en universitaire studenten.
Het gaat over de adolescent als ‘werk in uitvoering’, en wat dat betekent voor de manier waarop we met de jongere omgaan. Over individuele verschillen in leren en ontplooiing; over kansarm en kansrijk, en over overeenkomsten en verschillen tussen jongens en meiden.
Het beschrijft op toegankelijke manier ‘wat iedereen moet weten over het sociaal en emotioneel functioneren van de adolescent, over hun neuropsychologische functies, en over de ontwikkeling en het functioneren van de hersenen’. Lees meer…
Nu verkrijgbaar voor €24,99
Er is veel vraag naar mijn publiekscolleges over brein, leren en onderwijs. Op deze pagina geef ik een update en verwijzing naar twee redelijk recente colleges: een TEDx talk over Het Tienerbrein in 2017 (direct bekijken)…
Er is veel vraag naar mijn publiekscolleges over brein, leren en onderwijs. De video hierboven betreft een online inspiratielezing over ‘De lerende tiener, zelfregulatie en het brein’, met handvatten voor onderwijs en opvoeding. Opgenomen in samenwerking met Noordhoff Academy in 2023.
“Steun, sturing en inspiratie van leraar en opvoeder zijn de motor van de ontplooiing” – Jelle Jolles
“Context shapes the brain” – Jelle Jolles
“Een traaggroeiende boom kan ook de hoogste boom worden” – Jelle Jolles
Hieronder vindt u een selectie uit mijn recente Nederlandstalige producten, in het bijzonder artikelen en interviews. Een volledig overzicht vindt u in CV en verkort CV (voor links, zie boven). Voor alle producten tot ongeveer 2020 gaat u naar de pagina Kennisarchief.
Artikelen
Podcasts en video’s
En wat doen we met de jongens?
Zeemeijer, I. (2019). Financieel Dagblad, 22 juni 2019
Wij doen het wel even…
Smith, Saskia (2019). Margriet special, 25 mei 2019
Jelle Jolles: Rijke en stimulerende context essentieel voor ontplooiing kinderen.
Verbrugge, A. (2019). Voor de Ommekeer TV, 5 maart 2019
‘Laat jongeren zich zo breed mogelijk ontwikkelen.’
Sprundel, M. van (2018). Interview met neuropsycholoog Jelle Jolles. Kennislink NEMO 28 juni 2018.
Als je kinderen goed wil leren nadenken, moet je ze de kans bieden om hun brein op een evenwichtige manier te ontplooien. Dat kan een stuk beter volgens professor Neuropsychologie Jelle Jolles.
Eerkens, M. (2018). De Correspondent 12 mei 2018
Het tienerbrein van Jelle Jolles; Boekbespreking
Smit, L.G.H. (2018). Tijdschrift voor Neuropsychologie 13(1), 2018, p 74-76
Jeugdhulp in school: (g)een goed idee!
Koppies, H. (2019). De Pedagoog, juni 2019, #2
Meer focus alsjeblieft!
Jolles, J. en Tetering, M. van (2019). Didactief 49(1/2), januari/februari 2019, pp 26-27
Zes manieren om ons onderwijs beter te laten aansluiten op het kinderbrein
Van den Hout, F. en Jolles, J. (2018). Psychologie Magazine Special ‘Positief Opvoeden’, september 2018
Neuromythen in bet mbo. Een vragenlijstonderzoek naar acht veel voorkomende neuromythen.
Gerwen, M. Van, Christoffels, I., Dekker, S., en Jolles, J. (2017). Rapport van Expertisecentrum Beroepsonderwijs ECBO en Centrum Brein & Leren van de Vrije Universiteit Amsterdam. ISBN 978-94-6052-107-2
Over ontplooiing en Bildung vanuit neuropsychologisch perspectief
Jolles, J. (2017). Van Twaalf tot Achttien, pp 32- 36
“Kind en adolescent zijn ‘werk in uitvoering'” – Jelle Jolles
