BreinPlein® innovatiemateriaal bestaat uit een twintigtal puzzels, denk-opdrachten, bouwmateriaal en procedures voor het stimuleren van nieuwsgierigheid, ruimtelijk denken en redeneren, rekenen en taal, en activiteiten op gebied van wetenschap & techniek. Het is ontwikkeld voor gebruik op de basisschool en middelbare school, maar wordt ook aanbevolen aan vergelijkbare ‘leer-plaatsen’, zoals bibliotheken, culturele instellingen en naschoolse opvang. Het stimuleert de ‘lol in leren’.
De BreinPlein® kennis, taken en materialen zijn gedurende de afgelopen 6 jaar ontwikkeld door prof. Jelle Jolles, dr. Marleen van Tetering en andere leden van het team van het Centrum Brein & Leren. Hierbij is gebruik gemaakt van neuropsychologische inzichten om nieuwe toepassingen voor de onderwijspraktijk te ontwikkelen. BreinPlein® is via grootschalige praktijkexperimenten uitgebreid getest op school, en in het NEMO Science Museum. Doel van deze experimenten was om de BreinPlein®-taken en instructies te ontwikkelen en te verbeteren aan de hand van neuropsychologische inzichten.
Instructies
De ontwikkelde instructies bij de materialen komen in de loop van 2019 beschikbaar. Ook buiten de instructies heeft het onderzoek heel waardevolle inzichten opgeleverd, die in de praktijk toepasbaar zijn. Zo blijkt de rol van een actieve leerkracht essentieel!
De rol van de leerkracht
Een actieve leraar..
- … geeft sturing!
Het is niet genoeg om kinderen zelfstandig met de materialen aan de slag te laten gaan. Veel kinderen zijn bijvoorbeeld geneigd om meteen aan de moeilijkste opdracht te beginnen, terwijl ze de eenvoudige nog niet onder de knie hebben. En die eenvoudige opdrachten zijn essentieel om goede basisvaardigheden aan te leren! Als kinderen de basis nog niet beheersen, dan lopen ze vast bij de moeilijke opdrachten. Een actief en sturende leerkracht laat kinderen eerst oefenen met de makkelijke opdrachten zodat ze stevige basisvaardigheden ontwikkelen.
- … inspireert en daagt uit!
De leerkracht heeft de belangrijke taak om te zorgen voor voldoende inspiratie en uitdaging (als het kind daar gebrek aan heeft). Het gaat erom kinderen na te laten denken over oplossingen waar ze zelf (nog) niet op zijn gekomen. “Wat zou er gebeuren als je dat blauwe blokje pakt?” Of doe suggesties die open en uitnodigend zijn. “He dat is grappig wat Claudia maakt. Kan jij dat ook?” Inspiratie kan ook worden geboden door plaatjes van indrukwekkende bouwwerken te laten zien. Nog beter is om zelf een voorbeeldbouwwerk te maken. Het kind kan het bouwwerk zo ontdekken door het vanverschillende kanten te bekijken én aan te raken.
- … is kritisch
Als kinderen zeggen dat ze op het materiaal zijn uitgekeken, neem dan de tijd om te ontdekken of ze de taken wel uitvoeren zoals deze bedoeld zijn. Sommige kinderen gaan heel oppervlakkig te werk en hebben helemaal niet door dat er veel méér mogelijk is.
Informatieve video’s
Onderstaande video geeft een korte impressie van het gebruik van BreinPlein® materiaal en taken door kinderen (4 min.):
BreinPlein!® Informatie video. English version: BrainSquare!® Informative video.
En ook leraren leren hoe ze met BreinPlein® materiaal en taken kunnen werken (3 min.):
Op 23 augustus 2016 organiseerde de landelijke organisatie Leraren met Lef een onderwijsbijeenkomst op de Parade in Amsterdam. Ook BreinPlein® was hierbij aanwezig. Meer dan 70 leraren werkten deze middag met de bouwmaterialen, puzzels en denktaken van BreinPlein® die bedoeld zijn voor basisschool kinderen vanaf groep 4. In het filmpje is te zien hoe leraren met de materialen en instructies aan het werk zijn.
Publicaties
(2017) W&T café: nieuw leermateriaal voor nieuwsgierigheid en denken. ‘Op 29 juni 2017 vond in De Balie in Amsterdam de allereerste bijeenkomst plaats van een W&T café gewijd aan het BreinPlein® leermateriaal. Leraren uit het basis- en voortgezet onderwijs maar ook andere onderwijsprofessionals maakten actief kennis met dit materiaal.’ Lees verder…
(2015) BreinPlein!® op de basisschool: over nieuwsgierigheid en W&T. ‘Een nieuwsgierige houding is van essentieel belang voor de ontplooiing van kinderen en hun talenten op het gebied van wetenschap, techniek en bèta vaardigheden. Hoe stimuleer je nieuwsgierigheid? Kunnen materialen en lesmethoden hierbij helpen? Jazeker! Het landelijke Talentenkracht programma werkt hieraan. Op 10 juni kwam een special over dat programma uit in het blad Didactief. Zes Talentenkracht-centra schrijven over hun aanpak en de toepassing in het primair onderwijs.’ Lees verder…
(2015) Wow! Wat is het? Hoe werkt het? Nieuwsgierigheid must voor wetenschappelijke houding. ‘In dit artikel van Jelle Jolles en Marleen van Tetering bespreken twee schoolleiders het belang van nieuwsgierigheid en W&T in het basisonderwijs en er worden voorbeelden gegeven over hoe deze vaardigheden gestimuleerd kunnen worden.’ Bron: Jelle Jolles & Marleen van Tetering, Wow! Wat is het? Hoe werkt het? Nieuwsgierigheid must voor wetenschappelijke houding, Didactief Special, juni 2015 pp.10-11. Lees het artikel hier.
Aanschaf materialen
Alle BreinPlein®-taken zijn eenvoudig via de bijvoorbeeld onderstaande externe organisaties verkrijgbaar, en ook huis- tuin en keukenmateriaal leent zich er goed voor. Klik op één van onderstaande materialen om de website van een externe leverancier te bezoeken.*
Constructiemateriaal:
Bambox, Cuboro, Kapla, Lokon en Stocs
Denktaken:
Bill & Betty, Waar is Wally?, Wat zie je? en Tastkast
Puzzels:
Blauwe driehoeken, Samen 1 (konkavsuchtkonvex) en Tsumiki
*De keuze voor aanschaf van materialen is een eigen keuze. Het Centrum Brein & Leren werkt onafhankelijk en is niet gelieerd aan één van de genoemde partijen.
