In het decembernummer van het tijdschrift Vives staat een mooi stuk over het 10-14 onderwijs. Steeds meer basisscholen willen leerlingen in hun eigen tempo de overstap van basisschool naar voortgezet onderwijs laten maken. De overgang zou er soepeler door verlopen en de niveaukeuze kan zo nodig worden uitgesteld tot een later moment. Sinds 2012 is een netwerk van initiatieven ontstaan waarin basisscholen en scholen voor voortgezet onderwijs structureel met elkaar samenwerken. En het 10-14 onderwijs heeft een plek in het regeerakkoord gekregen. Het onderwijstijdschrift Vives belicht de stand van zaken. Het stuk is geschreven door Brigitte Bloem mede op grond van een interview met Lenie van Lieverloo van het netwerk 10-14 onderwijs en met mij. Er worden drie initiatieven belicht en het artikel bevat een lijst met tips van het SLO om zelf een 10-14 curriculum te ontwikkelen. Een pdf van het Vives artikel is hier te downloaden: 191213BloemJollesVives
Ik vind het een belangwekkende ontwikkeling omdat jongeren vanaf de pre-adolescentie (circa 8 jaar) tot de midden-adolescentie (circa 14-15 jaar) fors van elkaar kunnen verschillen in cognitieve én fysieke én sociale én emotionele ontwikkeling. Die ontwikkelingsverschillen kunnen samenhangen met de leer- en leefomgeving waarin het kind is opgegroeid. Wanneer die rijk is aan cognitieve of sociaal-emotionele prikkels ontwikkelt het kind zich wat sneller dan als die omgeving wat ‘schraler’ is. Het 10-14 onderwijs kan daarom bijdragen aan het bevorderen van gelijke kansen. Het kan ook een belangrijke rol spelen voor kinderen die zich cognitief al goed hebben ontwikkeld maar sociaal-emotioneel nog wel wat groei kunnen gebruiken. “We willen immers voorkomen dat leerlingen die op relatief jonge leeftijd worden geselecteerd voor vervolgonderwijs enkel in cognitieve zin worden gestimuleerd. Impulsregulatie, zelfinzicht en zelfregulatie alsmede het vermogen om te gaan met afleidende prikkels én vaardigheden op het domein van kiezen en beslissen en van plannen en prioriteren zijn juist sterk afhankelijk van ervaringen op die andere domeinen” . 10-14 onderwijs is daarom belangrijk ter bevordering van de talent-ontplooiing.