In deze rubriek publiceer ik berichten met een ‘nieuws- of kenniswaarde’ over leren, brein en ontplooiing en die betrekking hebben op onderwijs en opvoeding. De blogposts zijn gebaseerd op wetenschappelijke inzichten, maar weerspiegelen tegelijkertijd mijn visie op de betekenis ervan voor de praktijk. Ze worden hieronder chronologisch weergegeven, maar staan ook overzichtelijk per jaar vermeld op de pagina ‘Blogarchief en Wetenschappelijke Webpublicaties’. Daar staan ook eerder gepubliceerde columns en artikelen, weblogs en andere bijdragen in de sociale media. Het gaat bijvoorbeeld om bijdragen aan stukjes over opvoeden of onderwijs in Trouw of NRC, of blogposts over Lezen of over Executieve Functies. Daarnaast kunt u ook kiezen voor specifieke ‘categorieën’ of gebruikmaken van de ‘zoekfunctie’, beide opties ziet u rechts in beeld (onderaan op mobiel).
“Het thema van de kennisdag is ‘Motivatie’.” Onlangs werd ik gevraagd om te spreken over onderzoek naar motivatie van kinderen en jongeren, en specifiek over leesmotivatie. Hoe kunnen we dit stimuleren? Hoe brengen we de jeugd in beweging en welke rol kunnen bibliotheken, educatiespecialisten, leesconsulenten, mediacoaches en onderwijsprofessionals hierin spelen? Het verzoek resulteerde in een…
In het NRC van vandaag stelt een moeder de vraag hoe ze om zou kunnen gaan met haar tienerzoon van 15 jaar. Ze schrijft: “Mijn zoon van 15 rookt, drinkt en blowt sinds zijn dertiende. Zijn schoolresultaten lijden er niet onder, maar ik vind hem wel een beetje wiebelig en buiig. Soms hebben we er…
Newsfeed ‘Brein, leren en educatie’ Jelle Jolles – #10 In deze nieuwsbrief onder meer artikelen over • advies van de Onderwijsraad aan de Tweede Kamer over het beroep van de leraar • cito-scores van 8-12 jarigen en hun zelfregulatie • de tiener en gepersonaliseerd leren • en de sterke toename van bijziendheid bij jongeren. Deze en nog enkele entries zijn de afgelopen…
Door: Marleen van Tetering, Jelle Jolles en Rachelle Meijer Vrije Universiteit Amsterdam, j.jolles@vu.nl In het onderwijs bestaat groeiende aandacht voor de ontwikkeling van de zogeheten ‘executieve functies’. Dit is niet voor niets: vaardigheden zoals aandacht, plannen, en impulsregulatie blijken erg belangrijk voor het leren en dus voor het presteren op school. Leerlingen verschillen sterk in…
Discussies over hoe we het onderwijssysteem en de manier waarop we leren kunnen verbeteren, zijn uitermate interessant. Maar als we wat afstand nemen, realiseren we ons dat de werking van ons brein een cruciale rol speelt in onderwijs en – breder – de ontplooiing. Kind en adolescent zijn nog ‘werk in uitvoering’. Daarom zijn het…
Door: Jelle Jolles, Marleen van Tetering en Rachelle Meijer Vrije Universiteit Amsterdam, j.jolles@vu.nl Dat een leerling zich kan concentreren in de klas, huiswerk kan organiseren en impulsief gedrag kan reguleren zijn belangrijke voorwaarden voor goede schoolprestaties op 8-12-jarige leeftijd. Dat blijkt uit een groot onderzoek van het Centrum Brein & Leren van de Vrije Universiteit…
Door: Jelle Jolles en Rachelle Meijer Veel tieners zijn (nog) niet in staat tot zelfstandig leergedrag in gepersonaliseerde leersituaties, omdat zij – net als hun tienerbrein – nog in ontwikkeling zijn. Dit heeft onder meer te maken met de ontwikkeling van zelfregulatie. Deze vaardigheid wordt verworven in de kindertijd en jeugd op grond van…
De opvoedvraag in Trouw vorige week gaat over een meisje in de eindexamenklas. Zij wil heel graag bij het toneel en daarvoor naar de toneelschool. Haar grootouders hebben daar hun vraagtekens bij want ‘ons kleinkind is geen natuurtalent’. Zij zijn net als de ouders van mening dat ze moet gaan voor een tweede optie. Drie…
Onlangs verscheen in De Volkskrant een leuk stuk over de jonge filosoof Stefan Buijsman en zijn nieuwe boek ‘Plussen en minnen’ dat uitkomt bij de Bezige Bij. ‘Waarom kunnen baby’s wel tot drie tellen maar niet tot vier?’. En ‘hoe werkt de wiskunde achter Google en het spoorboekje?’. En ook de belangrijke vraag ‘Waarom moet…
The Guardian komt met een interessant stuk over een nieuw lettertype dat is ontwikkeld als een steun voor het onthouden en herinneren. Handig voor studerenden en voor ouderen die het gevoel hebben dat het met het geheugen niet zo goed meer zit. Het ontwikkelteam maakt gebruik van inzichten uit de cognitieve psychologie, van design theorie…
